Ət və Ət məhsullarını alarkən nəyi bilmək Lazımdır. Kəsimlik heyvanlar necə olmalıdır, hansı şəraitdə saxlanılmalıdır, hansı heyvan əti daha ləzzətlidir bütün bunlar haqqında qısa məlumat.
Müsəlman şərqinin orta əsr mənbələri ət və ət məhsulları haqqında belə məlumat verir. Qoyun əti başqa heyvanların ətinə nisbətən daha ləzzətli və keyfiyyətli sayılır. Qoyun ətindən sonra dana və çəpiş əti gəlir.
Orta əsr müəllifləri qeyd edirlər ki, cavan heyvanın əti daha ləzzətli olur. 18 c-ci əsr müəllifi Məhəmməd Mömin yazır:"Çəpiş əti həzm olunandan sonra quzu ətinə nisbətən daha az tullantı verir".
Bunu da rast gəlirik ki, eyni tip heyvanın ətinin birinin digərindən fərqi olur. Buna səbəb heyvanın saxlanma mühüti və qidalanmasıdır. Yeni doğulmuş heyvan lazımı qədər yaxşı südlə qidalansa və ondan sonrakı dövürlərində yaşıl otlaqlarda təmiz hava şəraitində (buna misal dağ və dağ ətəyi zonalar) saxlanılsa həmin heyvanların əti, südü keyfiyyətli və ləzətli həm də insan üçün xeirli olar.
Qoçun və arıq qoyunun əti daha bərk olur. Qara qoyunun əti çox dadlıdır. Cavan qoyun və sarı rəngində, iri, qüvvətli və yağlı heyvanın ətidə dadlı olur. Ala quzunun əti daha dadsızdır və həzm olunması çətin olunur"
İbn Sina qeyd edir ki, ən yaxşı və ləzzətli ət dəridə, sümüklərin ətrafında yerləşənidir. Sağ tərəfdə olan ət sol tərəfdəki ətdən keyfiyyətlidir. Əzələnin ortasından kəsilən ət daha yaxşı sayılır.
Orta Əsr müəllifləri belə yazırlar: Heyvanların dil və məməsi ləzzətlidir və yaxşı həzm olunur, lakin bədənə daha az qida verir. (Deyilənlər qoyun və mal məməsinə aid deyil - Onlar bu nöqsandan azaddır.) Axta heyvanların əti daha ləzzətli olur. Cavan heyvanların əti qoca heyvanların ətinə nisbətən daha keyfiyyətlidir. Məsələn çəpişin əti əla olur. Yaşlı dişi keçinin əti daha pisdir. Erkək qoca keçinin əti isə daha yaramazdır
Qeyd:
- Bunu dəqiq bilmək lazımdır ki, istənilən yeməy üçün kəsilən heyvanlar Bismillahla kəsilməlidir. Bu Şəriətdə belə qəbul edilib və vacib sayılır. Bismillahla kəsilən heyvanın əti sizi üçün daha xeyirlidir.
- Qoyun əti ləzətli olduqu kimi həm də təhlükəlidir. Əl əxsus yaşlı nəsil üçün. Təzyiqi yuxarı olan insanlar qoyun ətindən çox az istifadə etsələr məsləhətdir. Qoyun əti təzyiqi çox sürətlə yuxarı qaldırır ki, bu da bir çox fəsadlar törədə bilər. Təzyiqi yuxarı olanlar əgər könlü qoyun əti istəyirsə bu zaman çalışmalıdırlar az miqdarda və piysiz tiklərindən istifadə etsinlər. Yediydən sonra mütləq limonu ya çayla ya da özünü kəsib 1-2 dilim istifadə etməlirilər. Təzyiqi normal və aşaqı olanlar rahat qidalana bilərlər. Qoyun ətini yediydən sonra əgər baş ağrısı yaranarsa limondan istifadə etməyi unutmayın.
Məzmunu hazırladı : Admin / A.Davud
