Şabalıdın insan orqanizminə faydaları və tərkibi haqqında
Şabalıd zahirən gözəl dekorativ bitki olması ilə yanaşı, həm də çox faydalıdır. Şabalıd vegetarian pəhriz üçün əla komponentdir. Şabalıdın tərkibindəki yağın miqdarı qoz, fındıq, fıstıq və badama nəzərən daha aşağıdır. Onun tərkibində çoxlu nişasta (62%), şəkər (17%), zülal (6%) vardır. Bundan əlavə, onun tərkibində 2,5%-dən 3,5%-ə qədər A, b və C qrup vitaminlər, 3%-ə qədər minerallar vardır. Şabalıdın yetişmiş meyvələrində yağlar və vitaminlər çox olmasa da, yetişməmiş meyvələrində əksinə C vitamininin miqdarı 1500mg%, C vitamini isə 0,18mg%-ə qədər olur. Şabalıd ağacının yarpaqları qlükozidlər, pektin və K vitamini ilə zəngindir.
Şabalıd qidalandırıcı olmaqla yanaşı, insanı bir çox xəstəliklərdən qoruyur. Məsələn, onun qabıqlarını suda qaynatdıqda qızdırmanı aşağı salır, sinirlərə sakitləşdirici təsir göstərir. Meyvəsi əzələləri qüvvətləndirir, qan dövranını nizamlayır, fiziki və zehni yorğunluğu və qanazlığını aradan qaldırır.Şabalıd kalium, fosfor, maqnezium, kalsium, dəmir və sodium mineralları ilə, C, B1 və B2 vitaminləri ilə də zəngindir. Şabalıd qidalandırıcı olmaqla yanaşı, insanı bir çox xəstəliklərdən qoruyur. Lakin adi yeməli şabalıd da damarların vəziyyətinə çox müsbət təsir edir. Bu səbəbdən varikoz xəstəliyi olan insanlar şabalıdı öz qidalanmasına daim daxil etməlidir.
Şabalıd qanı duruldur və bu səbəbdən tromblaşmanın qarşısını alır. Varikoz xəstəliyi zamanı şabalıd qabıqlarının dəmləmləsi ilə (cır şabalıd daha təsirlidir, lakin yeməli şabalıd da istifadə oluna bilər) ayaqlara islatmalar etmək və ya bu dəmləməni sadəcə ayaqlara çəkmək olar. Şabalıd kalium elementi ilə zəngindir. Kalium isə ürəyimiz üçün çox vacibdir. Ürək əzələsini tonuslaşdırır, orqanizmi artıq mayedən və duzlardan azad edir, ödemləri azaldır. Müxtəlif ürək-damar xəstəlikləri və pozulmaları zamanı şabalıd çox xeyirlidir.B qrupu vitaminlərlə zəngin olan şabalıd insanın sinir sisteminə də çox müsbət təsir edir.Şabalıd bağırsaqlar üçün də çox xeyirlidir - onların fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Şabalıd qara ciyərə də çox yaxşı təsir edir.Şabalıd orqanizmdə gedən mübadilə proseslərini yaxşılaşdırır.Şabalıdı çiy vəziyyətdə yemək tövsiyə edilmir.
Mətni hazırladı: Landa x.
